Stosowanym wówczas ciekłym czynnikiem chłodzącym była czysta woda zmieszana z niewielką ilością co najwyżej alkoholu drzewnego, aby zapobiec zamarzaniu. Cyrkulacja wody chłodzącej jest całkowicie zależna od naturalnego zjawiska konwekcji ciepła. Po ochłodzeniu woda pobiera ciepło z cylindra, w naturalny sposób przepływa do góry i wpływa do górnej części grzejnika. Po ochłodzeniu woda chłodząca w naturalny sposób opada na dno grzejnika i wpływa do dolnej części cylindra. Dzięki zasadzie termosyfonu zadanie chłodzenia jest prawie niemożliwe. Jednak wkrótce potem do układu chłodzenia dodano pompy, aby przyspieszyć przepływ wody chłodzącej.

Pompy odśrodkowe są powszechnie stosowane w układzie chłodzenia nowoczesnych silników samochodowych. Najbardziej logiczną lokalizacją pompy jest dolna część układu chłodzenia, ale większość pomp znajduje się pośrodku układu chłodzenia, a kilka znajduje się na górze silnika. Pompa wodna zainstalowana na górze silnika jest podatna na kawitację. Niezależnie od tego, gdzie znajduje się pompa, ilość wody jest bardzo duża. Przykładowo pompa wodna w silniku V8 będzie wytwarzać około 750L/h wody na biegu jałowym i około 12 000 l/h przy dużej prędkości.

Jeśli chodzi o żywotność, największą zmianą w konstrukcji pompy było pojawienie się kilka lat temu uszczelki ceramicznej. W porównaniu do stosowanych wcześniej uszczelek gumowych lub skórzanych, uszczelki ceramiczne są bardziej odporne na zużycie, ale są również podatne na zarysowania twarde cząstki w wodzie chłodzącej.Chociaż ma to na celu zapobieganie awariom uszczelnienia pompy i ciągłemu ulepszaniu konstrukcji, ale jak dotąd nie ma gwarancji, że uszczelnienie pompy nie stanowi problemu.Po wystąpieniu nieszczelności w uszczelce smarowanie pompy łożysko zostanie zmyte.